26 лютага сябры грамадзянскай ініцыятывы «Хайсы» правялі сход, на якім заплянавалі дзейнасьць для далейшага ушанаваньня памяці ахвяраў сталінінізму. Мяркуюць стварыць сайт ініцыятывы, усталяваць новыя помнікі і мэмарыяльную дошку на будынку віцебскай турмы, распрацаваць экскурсійныя маршруты.

На мінулым тыдні, 4 красавіка, улады зьнішчылі 70 крыжоў, што былі ўсталяваныя па пэрымэтры народнага мэмарыялу ў Курапатах. У грамадзтве гэта выклікала  шок, неразуменьне і выбух абурэньня. Як расцэньваць дзеяньні ўладаў? Свае ацэнкі і меркаваньні выказалі прадстаўнікі грамадзянскай супольнасьці Віцебшчыны.

Напрыканцы ліпеня на сайце realt.by зьявілася абвестка аб продажы бацькоўскай хаты Уладзімера Караткевіча ў Воршы. Менавіта ў гэтым доме Караткевіч напісаў сваё славутае “Дзікае паляваньне караля Стаха”. Аршанскія актывісты прапануюць усёй грамадой выкупіць дом і зрабіць у ім культурніцкую пляцоўку.

Удзельнікі грамадзкай ініцыятывы «Кабылякі. Расстраляныя ў Воршы» пабывалі на прыёме ў старшыні райвыканкаму Аляксандра Пазьняка, каб дамовіцца пра зьмест раней абяцанай уладамі мэмарыяльнай шыльды на месцы сталінскіх расстрэлаў. Пазьняк пацьвердзіў гатоўнасьць яе ўстанавіць, але з умовай: ён выказаў пажаданьне, каб быў прыбраны «народны мэмарыял», створаны сваякамі загінулых. Сярод актывістаў пачаліся спрэчкі: ці варта прымаць дапамогу ад уладаў такім коштам.

Адзінае афіцыйна прызнанае месца масавых расстрэлаў у 1930-я гады пад Воршай — урочышча Кабыляцкая гара. Але сваякі рэпрэсаваных сьцьвярджаюць, што ім вядомыя і іншыя месцы загубы бязьвінных грамадзян, арыштаваных і кінутых у турмы. У гэтых мясьцінах родныя прапануюць паставіць памятныя знакі. Пра гэта яны пішуць у лістах у райвыканкам.

Напярэдадні Радуніцы, 14 красавіка, сябры ініцыятывы «Хайсы» наведалі «віцебскія Курапаты», каб прыбраць пасьля зімы створаны з ініцыятывы грамадзкасьці народны мэмарыял і ўшанаваць памяць бязьвінных ахвяраў сталінскага рэжыму.

Зьнікненьне крыжа ў памяць расстраляных ваеннапалонных, партызанаў і мірных грамадзянаў узрушыла жыхароў вёскі Бараўляны, што ў Віцебскім раёне. Старэйшына вёскі Юлія Ісачанка пачала шукаць тых, хто спрычыніўся да дэмантажу памятнага знаку. Высьветлілася: крыж зьнялі рабочыя ЖКГ Віцебскага раёну падчас выдаленьня зь мясцовых могілак вялікіх дрэваў.

12 лістапада сябры грамадзянскай ініцыятывы «Хайсы» і неабыякавыя да мінуўшчыны грамадзяне, якія ствараюць народны мэмарыял памяці рэпрэсаваных, абазначылі ўскраек расстрэльнага лесу чатырохмэтровым мэталёвым крыжам з надпісам «Ахвярам сталінскага тэрору 1937-1940».

Пакуль улады Віцебскага раёну адмаўляюцца прызнаваць урочышча Хайсы месцам масавых расстрэлаў 1930-х гадоў, грамадзкія актывісты ўшаноўваюць памяць забітых памагатымі сталінскага рэжыму. На цяперашні момант у лесе ўсталяваныя 33 крыжы памяці.

Мясьціны каля вёскі Хайсы Віцебскага раёну могуць быць прызнаныя мэмарыяльнымі. Пра гэта гаворыцца ў адказе зь Віцебскага аблсавету, дасланым старшыні Віцебскай абласной арганізацыі партыі БНФ Кастусю Смолікаву.